Działalność nierejestrowana – co to jest i jak ją założyć?

Lubisz szyć ubrania lub jesteś początkującą kosmetyczką, która chce zająć się tym zawodowo, ale nie wiesz, czy dasz sobie radę? Działalność nierejestrowana jest w sam raz dla Ciebie. Jeśli pomysł okaże się strzałem w dziesiątkę, możesz założyć normalną firmę, a jeśli będzie klapą, po prostu o nim zapomnij.

Działalność nierejestrowana czyli działalność „na próbę”

Każdy początkujący przedsiębiorca obawia się otworzenia własnej firmy. Związane z tym koszty, napływ obowiązków oraz niepewność czy biznes wypali, bywają bardzo przytłaczające. Wiele osób nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, że ma możliwości do otworzenia działalności nierejestrowanej – czym ona jest?

Działalność na próbę to drobna działalność osób fizycznych o charakterze zarobkowym. Jej największym atutem jest brak konieczności jej rejestracji. Działalność ta została wprowadzona ustawą w Prawie Przedsiębiorców, którą kwestionuje artykuł 5. Aby zapoznać się z całością ustawy kliknij tutaj.

Kto może założyć działalność nierejestrowaną?

Aby móc założyć działalność na próbę musisz być osobą fizyczną. Co ważne, zwolnienie z rejestracji nie przypada spółkom cywilnym. Dodatkowo ten typ działalności nie może być prowadzony, w przypadku, kiedy wymaga ona zezwolenia, koncesji lub wpisu do działalności ewidencjonowanej. A więc kto może założyć działalność na próbę?

1. Osoba fizyczna, która w przeciągu ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie prowadziła działalności gospodarczej,
2. Osoba, która w okresie 30.04.2017-29.04.2018 nie była wpisana do CEIDG,
3. Osoba, której wpis do CEIDG został wykreślony, nawet jeśli w okresie 30.04.2013-29.04.2018 była przez nią prowadzona działalność.
4. Osoby na tak zwanym etacie,
5. Osoby uczące się do 26 roku życia,
6. Osoby bezrobotne.

Warunki założenia

1. Warunek dochodowy – zgodnie z ustawą, przychód w takiej działalności nie może przekraczać 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W 2021 roku wynosi ono 2800 złoty, a więc Twoje zarobki nie mogą przekroczyć 1400 złoty miesięcznie. Oczywiście jest to kwota brutto, od której musisz odprowadzić podatek dochodowy – PIT36. 

Jak policzyć przychód? Będą nim otrzymane jak i należne ze sprzedaży towarów bądź usług. Nie zaliczysz do niego wartości towarów, które zostały Ci zwrócone oraz obniżek za uregulowanie płatności przed terminem. A co w przypadku, kiedy przekroczysz 50% wynagrodzenia? Masz wtedy 7 dni na zarejestrowanie swojej działalności w CEIDG.

2. Warunek czasowy – tak jak już napisaliśmy – jeśli chcesz założyć działalność nierejestrowaną, nie mogłeś w przeciągu ostatnich 5 lat, prowadzić działalności gospodarczej.

Działalność nierejestrowana – przykład

Weźmy na tapet początkującą kosmetyczkę, która skończyła kilka kursów i chciałaby od czegoś zacząć. Jak się do tego zabrać? Możesz pracować mobilnie, czyli z dojazdem do klienta lub stacjonarnie w czyimś lokal bądź u siebie w domu. Niezależnie od tego jaką opcję wybierzesz, musisz przestrzegać wszystkich wymogów sanitarnych. Jest to szczególnie ważne w dobie pandemii. Musisz zdobyć NIP (potrzebny tylko w przypadkach, kiedy potrzebna jest kasa fiskalna) oraz kasę fiskalną.

Kolejnym krokiem jest legalna reklama. Od Ciebie zależy czy będzie ona darmowa czy płatna. Poinformuj swoich znajomych, bliższą i dalszą na rodzinę. Na sam początek to z pewnością wystarczy.

Jesteś zobligowana do wydawania paragonu każdej klientce. Zakładasz książkę przychodów i rozchodów, gdzie notujesz swoje obroty oraz wydatki. Proste, prawda? Jeśli uznasz, że ten biznes jest dla Ciebie, śmiało otwieraj rejestrowaną działalność.

Działalność na próbę a ZUS i podatki

Przejdźmy teraz do największych korzyści działalności nierejestrowanej. Jak już wiesz, jesteś zobowiązany do opłacenia podatku dochodowego (PIT36). W tym roku przypada on w terminie 15.02-30.04. Jak jednak wygląda sytuacja z innymi podatkami i fiskusem?

Jeśli zajmujesz się działalnością nierejestrowaną nie musisz płacić składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Co ważne, jeśli pracujesz na zasadzie świadczenia usług lub na umowie zlecenie to wtedy osoba zawierająca z Tobą umowę jest płatnikiem, a co za tym idzie to ona musi opłacać składki i ZUS.

Nie musisz płacić comiesięcznych lub cokwartalnych zaliczek na podatek ani podatku VAT, ponieważ obejmuje Cię zwolnienie podmiotowe. Kolejnym plusem jest brak skomplikowanej księgowości, a co z tym związane, brak konieczności zatrudniania księgowej czy księgowego. Oczywiście nie wyklucza Cię to z nieprowadzenia ewidencji sprzedaży, jest to Twój obowiązek.

Zakres obowiązków w działalności nieewidencjonowanej

Twoje obowiązki zaczynają się w momencie podjęcia takowej działalności. Co do nich należy?

• Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży,
• Rozliczenie podatku dochodowego PIT36,
• Przestrzeganie praw konsumenta, w działalności na próbę również obowiązuje prawo reklamacji, zwrotu czy naprawy. Ważne! Dotyczy to również odstąpienia od umowy, w ciągu 14 dni, zawartej na odległość.
• Wystawianie rachunków lub faktur – na wcześniejsze życzenie klienta.

Jak prowadzić uproszczoną ewidencje sprzedaży?

Możesz to robić w formie papierowej lub elektronicznej – tak jak Tobie jest wygodnie. Zaczynasz od zapisania dnia sprzedaży, na przykład 3 marca 2021. Musisz to zrobić nie później niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu kolejnym.

Przepisy prawne nie podają dokładnych wytycznych co do tego, co dalej powinno w takiej ewidencji się znajdować. Co jednak warto mieć?

• Wcześniej już wspomniana data sprzedaży, dzięki niej wiesz, ile pracujesz,
• Liczbę porządkową,
• Kwota sprzedaży,
• Wartość narastająca sprzedaży,
• Uwagi do sprzedaży.

Dlaczego trzeba prowadzić ewidencje? Po pierwsze dlatego, że pomoże Ci ona ustalić Twój miesięczny obrót. Jest to bardzo ważne ze względu na to, że jest on ograniczony. Po drugie, jeśli nie będziesz prowadzić ewidencji lub będzie ona prowadzona w sposób nierzetelny/nieczytelny, wtedy organ podatkowy sam określa wartości i kwotę podatku należnego.

Jak rozliczyć PIT36?

W tym zeznaniu znajduję się dodatkowa rubryka pod nazwą „działalność nierejestrowana”. To właśnie tu musisz wykazać przychody z tej działalności.

Możesz odliczyć koszty, które poniosłeś w związku z wykonywaniem działalności, na przykład zakup surowców. Pamiętaj, że koszty te muszą być udokumentowane, dlatego przechowuj wszystkie paragony i faktury. Warto, aby dokumenty te zawierały Twoje dane – imię, nazwisko i miejsce zamieszkania, są wtedy wiarygodne.

Jak zakończyć taką działalność?

Zakończenie tej działalności jest bardzo proste. Możesz z dnia na dzień przestać wykonywać daną usługę lub sprzedawać dany produkt. Pamiętaj jednak, aby zrobić to wtedy, kiedy wcześniejsze zamówienia Twoich klientów będą zakończone w 100%.