Co to jest ryzyko zawodowe?
Obecny rynek pracy stawia przed pracodawcami nowe, często ciężkie wyzwania. Szczególnie w czasach pandemii, gdzie wiele osób zaczęło pracę zdalną, ocena ryzyka zawodowego jest utrudniona. Kodeks pracy nakłada obowiązek na pracodawcę, aby zadbać o zdrowie swoich pracowników, ponieważ to właśnie on ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo jak i higienę na terenie zakładu pracy. Dodatkowo musi on brać po uwagę stan zdrowia każdego pracownika, oczywiście musi on być stwierdzony przez lekarza. Ostatnim z takich obowiązków pracodawcy jest ocena ryzyka zawodowego. Czym ono jest?
Najprościej mówiąc ocena ryzyka zawodowego to prawdopodobieństwo wystąpienia niechcianych zdarzeń, które mogą spowodować niekorzystane dla zdrowia pracownika skutki. Oczywiście będą one różne w zależności od wykonywanego przez nas zawodu. Dla przykłady ryzyko zawodowe jest zupełnie inne u górnika, a inne u sekretarki w biurze.
Ryzyko zawodowe a obowiązki pracodawcy
W artykule 266 Kodeksu Pracy jasno jest napisane, że pracodawca zobowiązany jest do:
- informowania pracowników o ryzyku zawodowym (w związku z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami),
- stosowania środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym chorobom (w związku z pracą) – źródło
W jaki sposób możemy ocenić ryzyko zawodowe?
Ocena ryzyka zawodowego wcale nie jest łatwa, dlatego zanim przejdziemy do tej czynności powinniśmy ją zaplanować. Państwowa Inspekcja Pracy podaje nam pięć kroków do poprawnej oceny.
- Zebranie informacji
Jest to pierwszy i podstawowy krok. Tu zadajemy sobie szereg pytań, na które musimy wnikliwe odpowiedzieć. Jakie stanowiska znajdują się w naszym zakładzie pracy, co się na nich robi i kto na nich pracuje – tu należy wziąć pod uwagę osoby młode i niepełnosprawne czy kobiety w ciąży. Kolejna kwestia to przedmioty jak i narzędzia czy maszyny, z których korzystają pracownicy. Co ważne, tej analizy nie musisz przeprowadzać sam, możesz zapytać o odczucia swojej załogi.
- Określ zagrożenia na każdym stanowisku
W tym punkcie chodzi o położenie stanowiska, mianowicie – na jakiej powierzchni (śliskiej lub suchej) się znajduje, czy występują na nim jakieś maszyny, ostre krawędzie, wysokie lub niskie ciśnienie, czy są tam szkodzące zdrowiu substancje chemiczne, prąd, hałas, złe oświetlenie, które może zniszczyć wzrok. Tych czynników jest oczywiście o wiele więcej, dlatego każde ze stanowisk musimy brać indywidualnie.
- Oszacuj ryzyko
Ryzyko dzielimy na małe, średnie i duże. Te dwa pierwsze są jak najbardziej dopuszczalne. Jeśli ryzyko jest duże, pracownik nie może wykonywać danej funkcji, dopóki ryzyko nie zejdzie na poziom średniego lub małego.
- Określ działania wykluczające lub ograniczające
Zacznij od tego ryzyka, którego wystąpienie jest najbardziej prawdopodobne. Tutaj usunięcie go powinno być priorytetem, a zastosowanie środków ochrony osobistej – ostatecznością. Dodatkowo ryzyko średnie wymaga prowadzenia działań na rzecz jego zmniejszenia.
- Udokumentowanie ryzyka
Dokumentacja musi zawierać wszystko co wymaga prawo. Dodatkowo pamiętaj, że jeśli w Twoim miejscu pracy pojawią się na przykład nowe maszyny, musisz przeprowadzić ocenę ryzyka nowych stanowisk.
